ماهیان و آبزیان ارزش تغذیه ای بسیار بالایی دارند و چنانچه به مقدار کافی یعنی هفته ای ۲ تا ۳ بار در برنامه غذایی افراد گنجانده شوند، در پیشگیری از بسیاری از بیماریها و حتی کنترل و کمک به بهبود عوارض و اختلالات مختلف اثرات مهمی خواهند داشت.
امروزه ثابت شده است مصرف ماهی و آبزیان در پایین آوردن چربی های نامطلوب خون تأثیر مهمی دارد. همچنین در حفظ تعادل فشار خون و نگهداری آن در حد مناسب است.
چاقی، یکی از اختلالاتی است که بسیاری از افراد به آن مبتلا بوده و به علت عوارض ناگواری که در پی دارد، سلامت جامعه را دچار مخاطره می کند. ماهی به علت داشتن ترکیبات خاصی موجب سوختن و کاهش توده چربی در بدن می شود. بنابراین مصرف مداوم آن در بینایی نیز مؤثر است و موجب افزایش قدرت بینایی می شود و این موضوع بخصوص برای بهبود بینایی افراد سالمند که دچار ضعف بینایی هستند، اهمیت بسزایی دارد. تأثیر دیگری که مصرف ماهی در سلامت انسان دارد، پیشگیری از عفونت است.
مصرف ماهی و آبزیان برای خانمهای باردار و شیرده نیز نه تنها مفید، بلکه ضروری است، زیرا این ماده غذایی در رشد مغز و تکامل عصبی جنین و کودک شیرخوار مؤثر است. همچنین در تنظیم مدت بارداری تأثیر دارد و چنانچه خانمهای باردار در رژیم غذایی خود به مقدار کافی ماهی مصرف کنند، موجب تعادل در مدت بارداری آنها خواهد شد.
اثر مهم دیگری که مصرف ماهی و آبزیان در سلامت جنین دارند، این است که وزن جنین را به حالت متعادل نگه داشته و در نتیجه موجب تعادل وزن نوزاد به هنگام تولد خواهد شد.
ـ ارزش غذایی گوشت ماهی
ماهی پروتئین مرغوب با قابلیت هضم آسان دارد. مصرف ماهی در پیشگیری از بروز بیماریهای قلبی و عروقی نیز نقش مهمی دارد. چربی (امگا ـ ۳) موجود در گوشت ماهی باعث کاهش میزان چربی و کلسترول خون می شود. گوشت ماهی و سایر آبزیان سرشار از ویتامینهای مختلفی چون گروه A,B,D,K,E است. مواد معدنی موجود در گوشت ماهی نظیر فسفر، کلسیم، آهن، سلنیوم، منیزیم، فلوئور، ید و سایر ریزمغذی هستند که همگی اثر مهمی در سلامتی انسان دارند.
تحقیقات نشان می دهد مصرف ماهی سبب رشد بهتر، هوش بیشتر، سلامت و طول عمر شده و از بیماری گواتر، پوسیدگی دندان و بیماری قلبی ـ عروقی جلوگیری می کند. گوشت ماهی همچنین دارای کلیه اسیدهای آمینه لازم و ضروری برای بدن است و مطالعات امروزه ثابت کرده مصرف ماهی، اثرات معجزه آسایی در درمان بسیاری از امراض مثل پرفشاری، روماتیسم، ذات الریه، سردردهای میگرنی، بیماری کلیوی و آسم دارد.
تأثیر مصرف ماهی در کاهش تمایل به خودکشی، آلزایمر یا فراموشی و درمان افسردگی نیز غیر قابل انکار است و محققان دانشگاه «کوپیو» در فنلاند گزارش کرده اند مصرف مرتب ماهی از خطر خودکشی و افسردگی می کاهد.
ـ مصرف ماهی و رفع سکته های مغزی
چربی (امگا ـ ۳) موجود در ماهی و نقشی که در مهار تشکیل لخته دارد، احتمال سکته های مغزی را کم می کند که آثار مطلوب آن را در خانمها بیشتر می توان مشاهده کرد و در کسانی که هفته ای حداقل یک بار مصرف ماهی دارند، ۷ درصد احتمال سکته مغزی کاهش می یابد. اگر دفعات مصرف ماهی به هفته ای ۵ بار برسد، احتمال سکته مغزی تا ۵۰ درصد نیز کاهش خواهد یافت.
ـ تأثیر مصرف ماهی بر عروق افراد سیگاری
مصرف سیگار و دخانیات به عملکرد لایه سلولی که سطح داخلی رگها را می پوشاند، آسیب می رساند. بنابراین، یکی از مهمترین علایم پیشرفت رسوب چربی در جدار رگها است (تصلب شرائین) که با مصرف ماهی می توان به مبارزه با این تغییرات خطرناک برخاست، به شرطی که ابتدا مصرف دخانیات را ترک کرد.
ـ مصرف ماهی و پیشگیری از سرطان
امروزه بیماری سرطان یکی از بزرگترین آمار مرگ و میر را در جهان به خود اختصاص داده است. سرطانهای ریه و دستگاه گوارش، خون، استخوان، سینه و پروستات در بین مردم شیوع زیادی دارد.
مصرف ماهی و آبزیان دیگر به علت داشتن اسیدهای چرب (امگا ـ ۳) در پیشگیری از ابتلا به سرطان مؤثر بوده و در جوامعی که مصرف محصولات دریایی بیشتر است، درصد ابتلا به سرطان در بین مردمانش کمتر است.
ماهی یکی از منابع غنی روی و سلنیوم است که باعث تقویت سیستم دفاعی بدن شده و به طور غیر مستقیم توانایی گلبولهای سفید در حذف سلولهای سرطانی را افزایش می دهد. همچنین ماهی مقادیر بالایی ویتامین D دارد. در تحقیقات متعدد به نقش این ویتامین در پیشگیری از سرطان کولون و پروستات اشاره شده است.
ماهی به دلیل داشتن ترکیبات مفید در پیشگیری از آسم کودکان، برونشیت و سایر عوارض ریوی در بزرگسالان نیز اثرات مفیدی دارد. به این ترتیب چنانچه ادعا کنیم ماهی و آبزیان اثرات معجزه آسایی در سلامت انسان دارند، سخنی به گزاف نگفته ایم.
همیشه و در همه حالات، پیشگیری بسیار آسان تر، مفیدتر و ارزان تر از درمان است، بخصوص اگر در امر پیشگیری تأکید اصلی بر استفاده از غذاهای مفید مانند ماهی و آبزیان باشد.
منبع: روزنامه ایران